среда, 1. април 2015.

Proizvodnja rasada paprike

Naši poljoprivredni proizvođači seme parike najčešće sade u hranjive kocke, razne saksije, kontejnere i sandučiće. Savremeni povrtari isključivo se bave kontejnerskom proizvodnjom rasada. Na našem tržištu postoje kontejneri sa 103 ili 84 otvora gde nije potrebno pikiranje rasada. Za kvadratni metar potrebno je oko 20-30 gr semena, koje prekrivamo slojem treseta ili kvalitetnim kompostom. Bitno je nakon sadnje lepo sabiti zemljište i zaliti. Potrebna temperatura za nicanje je od 28 do 30 stepeni. Ukoliko nemamo adekvatne prostorije sa dobrim grejanjem onda gajbe ili sandučiće prekrivamo niskim tunelima. U ovim uslovima paprika niče za nekih desetak dana. U ovom periodu kako nebi došlo do izduživana ponika potrebno je temperaturu sniziti na 18 stepeni i održavati vlažnost vazduha na oko 60-65%. Nakon 7-10 dana temperaturu dnevnu povećavamo na 22-25 stepeni, a noćnu u tom periodu držati na 18-20 stepeni. U ovom periodu biljke redovno zalivamo i privetravamo. Pikiranje se vrši nakon 12 dana posle nicanja kada su nam biljke formirale kotiledone listiće i začele prva dva prava lista. Pre pikiranja obavimo zalivanje kako bi smo lakše biljčice vadili. Pikiranje obavljamo u presovane kocke saksije ili kontejnere. Ovde treba obratiti pažnju na kvalitet zemljišne smeše, koja se najčešće sastoji od treseta, zgorelog stajnjaka, peska i kvalitetne zemlje. Tada pikirani rasad postavljamo na stolove i prekrivamo plastičnom folijom. U ovom periodu bitno je biljkama obezbediti optimalnu temperaturu od 22-28 stepeni dnevnu, odnosno noćnu 18-20 stepeni, vlažnost vazduha nekih 55-60 %,i svetlost, prihranu i adekvatnu zaštitu od bolesti. Voditi računa prilikom kondezacije vodene pare, kapi prave ožegotine mladim biljkama. U ovom periodu biljke zalivamo mlakom vodom i prihranjujemo u tri četiri navrata. Prva prihrana formiranjem četiri stalna lista, tretmane izvodimo folijarnim đubrivima ili NPK- đubriva 2-5 gr/10 l, vode. Kako bi biljke imale kvalitetnije i čvršće stablo prihranu obavljamo kalijum-sulfatom u uzrastu 4-6 listova. Sedam do deset dana pre sadnje rasada, rasad kalimo, snižavamo temperaturu na 10-15 stepeni, biljke se lakše prilagodile novim uslovima i izbegle ožegotine i uvenuća. Nakon kaljenja biljke rasađujemo sa 8-10 stalnih listova, dobro razvijenim korenom i formiranim pupoljcima i cvetovima. 



autor: Dragan Mijušković
izvor: www.psss.rs

уторак, 10. март 2015.

Sorte jagoda – Novitet – saditi jagode u martu?

Sorte jagoda  sadnja u proleće ? U savremenoj poljoprivredi napreduju oni koji usvajaju nova znanja i primenjuju savremene tehnologije. Stoga vam predstavljemo tri nove sorte jagoda koje polako osvajaju tržište: vendi, vivaldi i džajv.

Vendi (WENDY), savršen početak sezone
Wendi je jedna od najranijih sorti jagode prilagođena uslovima umereno-kontinentalne klime. Očekivani početak berbe je kraj aprila-početak maja meseca. Formira snažan bokor sa dugim rodnim grančicama koje ostaju poluuspravne u prvoj seriji berbe. Karakteriše se uniformnim, jarko crvenim, izuzetno atraktivnim plodovima bogatog i osvežavajućeg ukusa. Sadržaj ukupnih kiselina u plodu je nešto niži, što joj daje veću slast koja je praćena izuzetnom aromom jagode. Umerene je produktivnosti, ali tokom cele berbe daje krupan plod. Odličan izbor za ranu proizvodnju na otvorenom polju i u zaštićenom prostoru.

VIVALDI, sjajani dragulj
Vivaldi je nova sorta, srednje ranog vremena zrenja, pogodna za gajenje na otvorenom polju i ranu proizvodnju u plastenicima i tunelima. Formira bujan bokor uspravnog porasta sa cvetnim granama čiji cvetovi pokazuju sklonost ka istovremenom otvaranju, što može rezultirati kraćim periodom intezivne berbe. Vivaldi produkuje veoma atraktivne, sjajne i svetlo crvene plodove izuzetne sočnosti i veoma prijatnog ukusa. Tekstura ploda je specifična i različita u poređenju sa drugim sortama jagode što plodu daje izuzetnu čvrstoću, otpornost prema truleži i mogućnost dugog skladištenja. U punom rodu prosečno daje 1050 g po bokoru, odnosno 455 g u prvom rodu kod prolećne sadnje.
Sorte jagoda – Novitet – saditi jagode u martu ?

Džajv (JIVE), korak do savršenstva
Jive (Džajv) je nova, kasna sorta prilagođena hladnijim klimatima. Formira robusan, relativno kompaktan bokor sa snažnim i krutim rodnim grančicama koje nose narandžasto crvene, veoma krupne i atraktivne plodove sa prijatnom aromom jagode. Sazreva dosta sporo, što rezultira značajno većom masom ploda u poređenju sa ostalim sortama kasnog vremena zrenja. U punom rodu prosečno daje 1300 g po bokoru, odnosno 570 g već posle osam nedelja u prolećnoj sadnji. Plod je narandžasto crvene boje, sjajan, pravilnog konusnog oblika i izražene čvrstoće. U punoj zrelosti, plodovi zadržavaju atraktivnu crvenu boju u dugom vremenskom periodu pa se berba po potrebi može odložiti nekoliko dana prema zahtevima tržišta. Zahvaljujući izuzetnoj čvrstoći plodova pokazuje i veliku otpornost prema truleži ploda u kišnom periodu.
BEZVIRUSNE, frigo sadnice ove 3 i još 11 holandskih sorti jagoda možete nabaviti preko firme ATP IRRIGATION. Za dodatne informacije – www.atp.rs



Mile Radisavljević, ATP IRRIGATION
Redakcijska oprema: Đorđe Simović






Izvor:Agroinfo

Plavi patlidžan – tehnologija gajenja tokom sezone

Plavi patlidžan – Botaničke osobine. U našim uslovima plavi patlidžan je jednogodišnja biljka. Može da uspeva u rejonima sa pet meseci bez mraza i sa tri meseca čija prosečna temperatura iznosi oko 20°C. Koren je žiličast, razgranat, sličan kao kod paprike, ali mnogo jači. U dubinu prodire do 1m. Interesantno je da za samo sedam dana, u povoljnim uslovima naraste do 90 cm u dubinu, dok stablo odraste samo 15 cm. Otuda jača usisna moć i veća otpornost na sušu nego kod paprike.
Stablo je drvenasto, čvrsto, razgranato, žbunasto, jače nego kod paprike. Zavisno od sorte i spoljnih uslova, poraste od 40-130 cm u visinu. Otporno je na poleganje.
List je krupan, ovalan, eliptičan ili srcast, uvek sa šiljatim vrhom, sličan listu duvana. Centralni nerv je debeo i jak, često sa izraženim bodljama, na naličju. Cvet je krupan, prečnika 3-5 cm, svetloljubičaste boje. Čašični listići i drška su bodljikavi. Ima 6-7 čašičnih i kruničnih listića, koji su pri osnovi srasli, i isto toliko prašnika.

Cvet je hermafroditan, samooplodan. Oplodnja se obavlja tek pošto se cvet potpuno razvije, neposredno pre otvaranja. Ipak, u povoljnim slučajevima može da dođe do stranooplodnje, vetrom ili insektima, nekad čak 30-40%. Prema tome, plavi patlidžan je fakultativno samooplodna vrsta. Pčele ne posećuju cvetove, ali to čine bumbari i zolje. Tučak štrči iznad prašnika, ali cvet po otvaranju visi, što olakšava samooplodnju.
Plod je bobica, glatka, tamnoljubičaste kore, sve do botaničke zrelosti, kada postaje svetlobraon ili smeđ. Postoje i sorte belih, žutih, zelenih i narandžastih plodova, ali one nisu raširene u praksi.
Oblik ploda je različit, loptast, ovalan, jajolik, izdužen kao krastavac, cilindričan. Krupnoća ploda je različita, a najkrupnije ima hibrid America F1 – čak 2-3 kg.

Kod nas raširene sorte imaju plodove teške do 1 kg. Prvi plodovi su najkrupniji, a kasnije su sve sitniji. Ispunjeni su mesom, kompaktnom masom, sa jedva izraženim režnjevima u kojima se nalazi seme, praktično uraslo u tkivo. Sa zrenjem semena plod prelazi iz tehničke u botaničku zrelost, kada ima manju tehnološku vrednost, jer se seme javlja kao smetnja u prerađevinama – jelima od plavog patlidžana.
Seme je sitno, slično semenu paradajza, ali čvršće ljuske, glatko, smeđe žućkaste boje. U gramu ima prosečno 250 semenki. Jedan litar semena ima masu oko 500 grama. Na hladnom i suvom mestu može da sačuva klijavost od 5-7 godina. Dobra klijavost se dobija samo ako se seme vadi iz potpuno zrelih plodova. To se najlakše izvodi tako što se zreli plodovi najpre iseku nožem, odbace „jalovi“ delovi, a oni sa semenom samelju mašinom za meso. Samlevena masa se stavlja u vodu, seme tone, a meso pliva. Jednostavnim ceđenjem dobija se čisto seme, koje treba da se osuši na suncu i ostavi za setvu.
Uslovi uspevanja Toplota je jedan od najvažnijih uslova za uspešno gajenje plavog patlidžana. Može se reći da je u tom pogledu sličan paprici, dakle optimalna temperatura za rast i razviće 25 ±7°C. Za vreme oblačnih dana optimalna temperatura je 22°C. Seme najbrže niče na 29°C preko dana i 15°C noću. Minimalna temperatura klijanja je 13°C, a biljka prestaje da raste na 8°C, što je donji minimum. Gornja granica rasta je 36°C.

Rasađivanje treba da se obavi kada su dnevne temperature od 18-21°C. Niske i visoke temperature deluju šokantno na biljku sa koje onda otpadaju cvetovi. Izmrzava na-0,5°C.
Svetlost, u našim klimatskim uslovima, u vreme vegetacije na otvorenom polju, nije ograničavajući faktor za rast i razviće plavog patlidžana. U pogledu reakcije na fotoperiodizam, tj. dužinu dnevnog osvetljenja, smatra se da je ovo fotoneutralna ili biljka kratkog dana. U našim uslovima potreban broj kratkih dana za prelazak svetlosnog stadijuma plavi patlidžan preživi tokom marta, aprila i maja, dakle najvećim delom u zaštićenom prostoru, jer se u tim mesecima dužina dana kreće od 12-13h.

Voda je neophodna za optimalan rast i razviće plavog patlidžana, i u tom pogledu vrlo je sličan paprici. Ipak, bolje crpi vodu iz dubljih slojeva, otporniji su na sušu, a lakše je izvesti mulčiranje.
Zbog svega toga, može se reći da ga zadovoljava broj navodnjavanja manji za trećinu, u odnosu na papriku. Ovo se naročito odnosi na useve iz direktne setve. Optimalna vlažnost zemljišta treba da bude 80% PVK, pogotovu od cvetanja na dalje. Zemljište za gajenje plavog patlidžana treba da bude prirodno, duboko, plodno, strukturno, humusno i toplo, sa mogućnošću navodnjavanja. Najbolje rezultate daje na blago kiselim do neutralnim zemljištima, pH 6,7-7,2, dobro nađubrenim stajskim zgorelim đubrivima. Dakle, pogodna su aluvijalna, baštenska, strukturna zemljišta, černozemi i livadske crnice. U pogledu plodoreda važno je da mu pripada prvo mesto, a ne bi trebalo da dođe na istu parcelu 5-6 godina. Dobri predusevi, mahunarke i okopavine koje nisu iz porodice Solonaceae.

Ne podnosi zabarivanje i zasenjivanje. Za ranu proizvodnju treba izabrati peskovita zemljišta sa blagim nagibom prema jugu.
Tehnika gajenja Najčešće se gaji iz pikiranog rasada, kao i paprika. Sve što je rečeno o toj proizvodnji, vredi i ovde.

Za ranu proizvodnju setva počinje polovinom februara. Seje se 1-2 grama semena po m2 tople leje, koja se podiže na sloju svežeg stajnjaka pomešanog sa slamom, debljine 45-50 cm. Sloj zemlje u leji treba da je 16-18 cm. Po punjenju leje, čeka se 3-4 dana, da se zagreje. Pre setve seme treba da se protlja sa peskom. Na ovaj način povredi se semenjača koja onda lakše upija vodu i brže niče. U protivnom, nicanje može da traje i 21 dan, pogotovu ako je seme staro. Seje se u dobro pođubrenu, usitnjenu i poravnatu leju, na dubinu od 1-2 cm. Seme se pokriva slojem mešavine humusa i peska, a onda zalije mlakom vodom sa rastvorenim bakarnim reparatima, radi dezinfekcije, pokrije prozorima i asurama. Pri temperaturama od 20-25°C i vlažnosti 70-75%, seme niče za 8-10 dana, dok pri to od 13-14°C niče za 20-25 dana.
Tako, dok ne nikne u leji treba da se održava toplota od 23-25°C, koja se održava blagim provetravanjem. Kad nikne, prozori se malo više otvaraju, tako da u leji bude 17-18°C. Na taj način forsira se rast korena, a zadržava bujanje vegetativne mase. Pikiranje rasada, bilo u džifi , hranljive kocke ili zemlju u polutoploj leji, obavlja se kada biljka dobije dva stalna lista, na rastojanja od 10 x 10 cm. Da bi se primanje lakše obavlio u pikirištu treba da bude toplo, od 23-25°C.

Nega rasada je uobičajena – održavanje optimalne toplote, provetravanje, zalivanje, prihranjivanje (po potrebi), plevljenje korova, zaštita od bolesti i štetočina. Štetočine su iste kao i kod paprike – rovci, miševi, lisne vaši, pa su i mere borbe identične.
Nedelju dana pre rasađivanja počinje kaljenje rasada u leji koja ostaje otvorena i noću, ako nema opasnosti od mrazeva.
Proizvodnja rasada se podešava tako da u vreme rasađivanja biljke budu stare 60-65 dana. Rasađivanje se vrši tek polovinom maja meseca, kada dobro otopli, ručno ili sadilicom, na 75×25 cm, po jedna biljka, što znači da se po hektaru posadi 53 330 biljaka. Ovakav međuprostor omogućava mašinsku kultivaciju, mašinama za međurednu obradu kukuruza. Sadnja je slična kao i kod paprike, uspravno, ne dublje od kotiledona.
Rasađivanje u malim baštama obavlja se ručno, u iskopane i zalivene rupe, nagrtanjem mokre zemlje i blata na korenov sistem. Posle toga biljke se zaliju i prepuštaju prirodi – da se prime i rastu.
Nedelju dana pre rasađivanja počinje kaljenje rasada u leji koja ostaje otvorena i noću, ako nema opasnosti od mrazeva.
Proizvodnja rasada se podešava tako da u vreme rasađivanja biljke budu stare 60-65 dana. Rasađivanje se vrši tek polovinom maja meseca, kada dobro otopli, ručno ili sadilicom, na 75×25 cm, po jedna biljka, što znači da se po hektaru posadi 53 330 biljaka. Ovakav međuprostor omogućava mašinsku kultivaciju, mašinama za međurednu obradu kukuruza. Sadnja je slična kao i kod paprike, uspravno, ne dublje od kotiledona.

Rasađivanje u malim baštama obavlja se ručno, u iskopane i zalivene rupe, nagrtanjem mokre zemlje i blata na korenov sistem. Posle toga biljke se zaliju i prepuštaju prirodi – da se prime i rastu.
Pri okopavanju biljke ne treba nagrtati kako bi se koren naterao da raste dublje i tako dobila veća otpornost prema suši. Malčiranje slamom, strugotinom ili bilo kojim drugim materijalom sprečava rast korova, isparavanje vlage i drži toplotu u zoni korenovog sistema. Rasad može da se proizvodi i u hladnim lejama, plasteniku, setvom oko 20. marta, s tim što se seje ređe, prosečno 3 grama po kvadratnom metru. Mere nege su iste kao i za papriku. Za hektar, iz rasada, treba 300 do 500g semena, a iz direktne setve 2 do 3 kg. Proizvodnja direktnom setvom je ista kao i kod paprikre: uslovi navodnjavanja, idealno ravno, usitnjeno, nezakorovljeno i plodno zemljište, toplota, sunce i vlaga… Seje se na 60x15cm, i to rane sorte ili hibridi.
Pre rasađivanja može da se koristi herbicid treflan (župilan), 1,5 l po ha. Nega useva, pored navodnjavanja, prihranjivanja i okopavanja, sastoji se i u zaštiti od krompirove zlatice. Najveće štete nanosi mladim usevima, što znači da zaštita treba da počne ubrzo posle primanja, sve dok karenca zbog berbe ne zaustavi primenu insekticida.
Istim prskanjima biljke mogu da se štite i od plamenjače kako bi se sprečilo sušenje i opadanje listova.
Pored ove, zajednička bolest za paprikom i paradajzom je i zeleno uvenuće. Javljaju se takođe oštećenja ili trulež korena od napada gljivica kao što su Fusarium, Phythium i Rhyzoctonia.
Biljke mogu da obole od antraknoze, pepelnice i fomopsisa. Napadaju ga i bakterije, npr. Pseudomonas solanacerum i Pseudomonas tabaci, neki virusi i nematode. Od insekata, pored krompirove zlatice, štete nanose rovci, grčice, sovice i žičnjaci. Borba protiv ovih bolesti i štetočina ista je kao i pri proizvodnji paprike.

Đubrenje
Slično je kao i za papriku. Zemljište se đubri i u jesen sa 20-40 t/ha stajnjaka i dve trećine fosfora i kalijuma, tako da se obezbedi pristupačnost po 100-200 kg/ha a z o t a , 150-200 kg fosfora i 80-160 kg/ha kalijuma.
Jedna trećina fosfora i kalijuma, kao i jedna polovina azota, unosi se u proleće, sa pripremom zemljišta, na dubinu od 10-15 cm. Drugi način đubrenja bi bio takav što se u jesen pre dubokog oranja zemljište đubri samo sa fosforom i kalijumom (po 200 kg/ha) tako prezimi, u proleće đubri sa 30 t/ha zgorelog stajnjaka i ponovo ore, a azotna, mineralna đubriva se ostave za tri – četri prihranjivanja tokom vegetacije.
Prvo prihranjivanje izvodi se posle cveta rashlađivanja, drugo pri prvom okopavanju, treće u vreme masovnog cvetanja, i četvrto pre druge berbe, uvek sa po 200 kg/ha KAN-a. Tokom avgusta može da se đubri i osokom, 6-8 hiljada litara po hektaru. Ovaj način đubrenja primenjuje se u Bugarskoj.

Sorte
Postoje mnoge sorte i hibridi, u svim tipovima ploda. Kod nas je proširena i gaji se na oko 90% površina sorta domaći srednje dugi.
Odlikuje se ovalnim oblikom ploda težine 0,7-1,2 kg, izvanrednog potencijala za prinos. Biljka naraste u visinu oko 60-70 cm, ima 3-4 grane sa krupnim lišćem i plodovima.
Poznate su još sorte Delikates, Violet, Black Beauty, Bugarski 12, Izraelski, Plovdiv 43, Lunga Cannellina, Violeta di Napoli, itd. Sve ove sorte pripadaju zapadnoazijskoj podvrsti S. melongena ssp. occidentale.
Danas se masovno gaje i hibridi, ali se njihovo seme uvozi, jer se ne proizvodi kod nas. Šteta, jer sa 500 ukrštenih cvetova može da se dobije 0,5 kg semena, što je dovoljno za 2 ha površine, ako se gaji na 70×25 cm.
Hibridi daju za 30-40% veći prinos, a pogotovu u ranim berbama, kada su oni i za 70-100% veći u odnosu na klasične sorte- KLASIK F1.
Da bi se dobio visok prinos, plavi patlidžan treba često da se bere, na svakih 10-15 dana. Plodovi su sitniji, ali se dobija veći ukupni prinos. Za berbu stiže 120-150 dana od nicanja, a za seme dozreva za 140-150 dana. Bere se makazama ili nožem, jer na dršci ima bodlje. Prinosi se kreću od 40-50 t/ha.


PSSS – Prokuplje ing .polj Vladan Marković





Izvor:Agroinfo

Bez njih ne možemo, a preti im opasnost od izumiranja...

Albert Ajnštajn je još pre 80 godina rekao "ako nestane pčela na Zemlji, čovečanstvu bi najviše preostalo četiri godine života". Naime, svaki treći naš zalogaj, verovali ili ne, vezan je za pčele. Kada bi one izumrle opstanak čovečanstva se dovodi u pitanje.
Dokumenti UN-a navode da je u opasnosti od nestanka više od 20.000 biljnih vrsta, koje oprašuju pčele, jer je pčela sve manje na planeti. Otuda i zabrinutost kad se dogodi iznenadni pomor, poput nedavnog uginuća oko 400 pčelinjih društava u banatskoj opštini Kovin.
- Pčele imaju veliki značaj u lancu ishrane kao oprašivači mnogih biljnih vrsta. Pre će čovek izumreti nego pčele, a kada bi se i to nekim čudom desilo, posledice bi bile katastrofalne za poljoprivredu i život ljudi širom planete - naglašava prof. dr Zoran Stanimirović, šef katedre za biologiju Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu.
Najnoviji slučaj pomora pčela dogodio se u selu Skorenovac, uzrok je pčelinji krpelj, a ne trovanje kako se u prvi mah pomislilo.
- Ova bolest ne može da se iskoreni, ali se može svesti na minimum. Prošla godina je za pčelarstvo bila katastrofalna, malo je meda, cena mu je visoka i ko je prodao sav med zbog dobre zarade, a pčele ove zime prihranjivao samo šećernim pogačama i time im oslabio imunitet, doveo je u opasnost opstanak košnica - pojašnjava Dragan Đorđević, homoljski pčelar iz Kamenova kod Petrovca na Mlavi.

Stručnjaci smatraju da je Ajnštajn malo preterao, jer pčele ne oprašuju sve biljke, naročito ne žitarice, poput pirinča, kukuruza i pšenice. Ni produkcija krompira ne zavisi od pčela. Ali, svet bi ostao bez mnogobrojnih vrsta voća i povrća, time bi ljudski rod bio izložen avitaminozi i ranom umiranju.
Otuda među pčelarima i farmerima u svetu već desetak godina vlada panika zbog nestanka velikog broja pčela. Pojava je zabeležena prvo u Aziji, ali se vrlo brzo proširila na Evropu i na Severnu Ameriku. U SAD je broj pčela smanjen u proseku za 30 odsto, dok ih je u Kaliforniji do 60 odsto manje, a u Teksasu 70 odsto.
Povartari u Americi mesecima unapred nastoje da rezervišu dovoljan broj košnica za period oprašivanja, a američka vlada je pod pritiskom industrijskih lobija ukinula zabranu uvoza pčela, koja je bila na snazi još od 1922. godine. Ukidanje embarga zahtevali su proizvođači badema, tražeći veći broj oprašivača na svojim plantažama. S novim pčelama, dovezenim iz Australije, stigle su i nove bolesti. Jedan od najopasnijih je i virsus IAPV, koji su otkrili 2004. izraelski naučnici u Jerusalimu.
Takođe, od 2008. godine Evropa je izgubila 30 posto od 13,6 miliona košnica, najviše jugozapadna Nemačka sa 80 odsto manjim brojem pčela. Visoki procenti opadanja broja pčela zabeleženi su u Belgiji, Portugalu, Francuskoj, Grčkoj, Španiji, Italiji...


Izvor: Vesti-online.com

недеља, 8. март 2015.

Rezidba voća – analiza rodnih pupoljaka za svaku sortu

Rezidba voća – analiza rodnih pupoljaka. Zimsko mirovanje voćaka 2014/2015 na području Beograda obeležile su visoke srednje dnevne temperature u odnosu na višegodišnji prosek, obilne padavine i apsolutni temperaturni minimum u opsegu -12 do -140C tokom novogodišnjih praznika. Vremenske neprilike tokom vegetacije 2014. voćke su teško podnele, s obzirom na visok stepen zaraze glivičnim oboljenjima u uslovima otežane hemijske zaštite zasada. Voćnjaci iscrpljeni rodom, sa prevremeno izgubljenom lisnom površinom i nesazrelim letorastima mogu stradati od pomenutih mrazeva, makar se oni dogodili i tokom dubokog zimskog mirovanja, kada voćke najbolje podnose niske temperature.

Rezidba voća – analiza potencijalne rodnosti pupoljaka izvodi se pre rezidbe, u cilju određivanja njenog intenziteta, zatim radi procene izmrzlosti pupoljaka, radi procene prinosa i s tim u vezi planiranja izvođenja proređivanja plodova, kao i definisanja potrebnih sredstava za rezače, nabavku pesticida, ambalaže i skladišnog prostora, itd.

   Biološka kontrola rodnosti trebala bi da bude osnovni preduslov za sortnu rezidbu i planiranje prinosa, čak i kod sorti koje su sklone alternativnoj rodnosti, s obzirom da je u voćnjacima česta pojava dardova ili rodnih pupoljaka koji su na oko potencijalno rodni a u proleće ne daju cvetove, ili ne daju normalno razvijene cvetove sposobne za oplodnju. Do ove pojave dolazi zbog njihove izmrzlosti ili usled nekompletiranja/nepravilnosti u procesima diferenciranja cvetnih elemenata u pupoljku.

   Broj pupoljaka sa diferenciranim cvetnim začecima treba analizirati za svaku sortu i svaki tip rodne grančice. Uzorci (200-300 pupoljaka/parceli) se uzimaju sa stabala raspoređenih dijagonalno ili na različitim ali reprezentativnim mestima po voćnjaku, zatim iz različitih delova krune, za svaku sortu na različitim podlogama, tablama i godinama sadnje. Žiletom se na pupoljcima prave uzdužni preseci pupoljaka i tu se putem binokulara ili lupe uočavaju diferencirani cvetni začeci.


  Na osnovu broja pupoljaka sa zdravim i potpuno diferenciranim cvetnim začecima, izračunava se njihov udeo u masi uzorka i time procentualno definiše potencijalna rodnost zasada. Na osnovu analize potencijalne rodnosti pupoljaka određuje se intenzitet rezidbe na sledeći način:

 – U zasadima sa velikom potencijalnom rodnošću (50-70 %) i brojnim rodnim pupoljcima u kruni, a pri normalnom vegetativnom porastu, potrebno je izvršiti oštru rezidbu, pri čemu se odstranjuju sve izrođene grane i značajno se smanjuje broj rodnih pupoljaka na mladom i starijem rodnom drvetu;
- Ako je broj pupoljaka sa obrazovanim cvetnim začecima umeren (30-40%), treba skraćivati ili samo prorediti trogodišnje i starije rodne grančice;
- Ako je rodnih pupoljaka manje, neophodno je sačuvati što više rodnih grančica tj. primeniti slabu (blagu) rezidbu. Kod stabala sa potencijalnom rodnošću manjom od 20 % ostavljaju se svi rodni pupoljci ali i izrođene grane. Ova rezidba primenjuje se i za voćke koje imaju zadovoljavajući broj rodnih pupoljaka s diferenciranim cvetnim začecima, ali je njihov broj u kruni mali;
- Ako su oba faktora visoka a porast mali, neophodna je oštra rezidba da bi voćke ojačale;
- Kod osetljivih vrsta voćaka, kao i u lokalitetima gde postoji opasnost od pojave mrazeva do početka vegetacije, ostavlja se 5-10 % više letorasta/stablu kao rezervni rodni potencijal u slučaju naknadnog izmrzavanja rodnih pupoljaka.



         Mr Dejan Marinković


Izvor:Agroinfo

Zeolit pomaže rast i razvoj biljnih kultura

Zeolit pomaže. U poljoprivredi prirodni ZEOLITI se primenjuju u povrtarstvu i ratarstvu za povećanje plodnosti zemlje, povećanje roda poljoprivrednih kultura, sniženje troškova za proizvodnju poljoprivrednih prozivoda, kao mineralni i organomineralni supstrat koji služi kao dodatak za gajenje povrća, u sastav đubriva sa ciljem povećanja njihove efektivnosti i dužine dejstva, kao nosioci i aktivatori dejstva herbicida, preparata za stimulaciju rasta itd
Uticaj ZEOLITA na povećanje nivoa roda u povrtarstvu i ratarstvu:

Pšenica: 6-15% a ponekad i do 20%
Ječam: 5-15%
Pirinač: do 23%
Kukuruz, proso, lucerka, zelena masa ovsa… : 20-26%
Krompir: do 12%
Šargarepa: do 63%
Plavi paradajz: 19-55%
Rotkva: do 20%
Kod gajenja žitarica prirodni ZEOLIT se koristi u kombinaciji sa NPK đubrivom a količina dodatog ZEOLITA iznosi od 0.2-10 t/ha.
Pri gajenju povrtarskih kultura prirodni ZEOLIT se koristi u kombinaciji sa organskim đubrivom (stajnjakom), a udeo ZEOLITA u ovoj organo-mineralnoj smesi iznosi od 30-50%.
Veliki značaj ima kod visoke pH vrednosti u plasteničkoj proizvodnji ,
Predlažu se dva načina primene ZEOLITA kod čuvanja povrća, voća i prehrambenih prizvoda

prvi je zasipanje, zaprašivanje povrća i voća ZEOLITIMA ili njihovo dodavanje u propustljivim ambalažama i
drugi način je da se ZEOLITI uvode kao punitelji u materijale za pakovanje i ambalažu.
Zeolit pomaže rast i razvoj biljnih kultura
ZEOLITI kod čuvanja povrća, voća i raznih produkata regulišu atmosferu, snižavaju vlažnost vazduha, u nekom stepenu ublažavaju kolebanje temperature, apsorbuju i dezaktiviraju fermente i druge materijale izdvojene sa bakterijama koje ubrzavaju proces truljenja. ZEOLITI se mogu zasićavati protiv bakteriološkim i drugim materijalima, koji su sposobni za čuvanje proizvoda i kvaliteta.
Primer: U nepovoljnim uslovima gde je vlažnost 100% kroz osam meseci šteta oštećenja krompira, obrađenog ZEOLITIMA (frakcije do 1 mm) bio je 2-3 puta manji nego netretiranog. U skladištenje voća i povrća i ratarskih kultura,za ljudsku upotrebu, medicini, proizvodnji kiseonika, nafte, u korišćenju sunčeve energije u neutralisanju radioaktivnog otpada u proizvodnji nafte i gasifikaciji uglja ( kamen, granulat: 0; 1-2 ; 3-4 i prah )

PRIRODNI ZEOLIT SE PAKUJE U NATRON I PLASTIČNE EKOLOŠKE VREĆE OD : 25 kg i 30 kg čuva se na suvom mestu rok upotrebe neograničen.
Zeolit ispitao: Ministarstvo za nauku Republike Srbije br.0439 BTR i Geološki institut. Institut za nuklearnu tehnologiju i minerologiju Beograd



Vladan Marković

PSS – PROKUPLJE





Izvor:Agroinfo

петак, 27. фебруар 2015.

Zemljište vrste pogodne za zasade trešnje, višnje

Zemljište vrste za zasade trešnje, višnje. Trešnja, a naročito višnja nisu veliki probirac zemljišta. Najbolje uspevaju na dubokim, rastresitim, propusnim, umereno vlažnim i plodnim zemljištima. Najpogodniji tipovi zemljišta za njihovo gajenje su gajnjače, aluvijalna zemljišta, karbonatni černozomi i lakše smonice.
Zahtevi trešnje i višnje prema zemljištu zavise o podlozi na kojoj su cepljene sorte.Divlja trešnja zahteva duboka, rastresita, umereno vlažna i plodna zemljišta, dok magriva podnosi i suha, karbonatna i manje plodna zemljišta.
Trešnja i višnja ne podnose teška, zbijena i vlažna zemljišta kao ni zemljišta na kojima dolazi do zabarivanja  Na teška tla više je osetljiva trešnja od višnje, a od podloga najosjetljivija je magriva, zatim divlja trešnja, dok su nešto manje osetljive podloge koje potiču od višnje .

Za gajenje trešnje i višnje najpogodnija su zemljišta slabo kisele ili neutralne reakcije.
Optimalna pH vrijednost je 5,5-7,5. Zemljišta sa većim sadržajem fiziološki aktivnog kreča (iznad 10%) nisu pogodna, jer se na njima može javiti hloroza usled blokade nekih mikroelemenata (gvožđe, magnezijum, mangan). Na krečnim tlima kao podlogu treba koristiti magrivu.
Poželjno je da zemljišta za uzgoj trešnje i višnje sadrže najmanje 2% humusa, kao i 7 mg P2O5 i 20 mg K2O na 100g vazdušno suvog zemljišta.
Trešnju i višnju NE treba saditi na svežim krčevinama, na kojima su predhodno gajene ove dve vrste voćaka, posebno ako se koristi ista podloga. Na takvim tlima postoji opasnost od zaraze patogenim gljivama, bakterijama i parazitnim nematodama.

Sneška Novković
PSSS Kragujevac


Izvor:Agroinfo

Fosfor njegov značaj za razvoj biljaka

Fosfor njegov značaj . Biljke usvajaju fosfor isključivo iz rastvora. Kako se fosfor u zemljištu nalazi u neorganskom i organskom obliku, ovaj drugi oblik mora prvo da se mineralizuje da bi bio dostupan biljci.
Mineralizacija organskog fosfora pri normalnoj temperaturi je niska, dok se pri višim temperaturama od 35 C stepeni odvija intenzivno.
 Iskorišćavanje organskog fosfora zavisi i od biohemijskih procesa u zemljištu. Fosfor iz humusa se prevodi u dostupne oblike, dok se biljni ostaci brže razlažu i fosfor je pre dostupan biljkama.

Na razlaganje organske materije u zemljištu povoljan uticaj ima koncentracija ugljen dioksida. U tom slučaju, stvara se ugljena kiselina koja potpomaže mineralizaciju organskog oblika fosfora.
 Oblik fosfora u zemljištu jako zavisi i od pH vrednosti zemljišnog rastvora i od količine kalcijum karbonata. Najveća količina pristupačnog fosfora je pri pH vrednosti 6.
U kiselim zemljištima fosfor se vezuje sa gvožđem i aluminijumom gradeći teže rastvorne fosfate.
 U razlaganju fosfata najveću ulogu imaju mikroorganizmi.
Osim navedenog, mobilizacija fosfornih jedinjenja u zemljištu zavisi i od biljke. Dejstvom kiselina koje one proizvode, zemljišni rastvor se zakišeljava, čime teškorastvorna jedinjenja fosfora prelaze u lakorastvorne koje biljka koristi kao svoju hranu.

 PSSS Kragujevac

Izvor:Agroinfo

четвртак, 26. фебруар 2015.

Raj za pčelare: Otac i sin osmislili izum koji prikuplja med bez kontakta s pčelama

Kad pčele napune saće medom i začepe ih voskom, pčelari otvaraju saće na drugom kraju i puštaju med da isteče u posudu.

“Odvrnite slavinu i gledajte kako čisti, svježi med ide pravo u staklenku. Bez zbrke i nereda, ne treba vam mnogo novca, a uz to i ne morate biti u direktnom kontaktu s pčelama”, kažu otac i sin Anderson, te se nadaju kako će njihov proizvod biti revolucionarno otkriće među pčelarima širom svijeta.





Izvor:Klix.ba

Medonosno bilje: Obogaćivanje paše kod stacionarnog pčelarenja

Ima izreka u kojoj se kaže da je med na točkovima - što se hoće reći da nema profitabilnog pčelarenja bez seljenja zajednica, u šta sam i ja ubijeđen. E sada se postavlja pitanje: a sta sa onim pčelarima koji se bave hobi - pčelarstvom i drže pčele na jednom mjestu, to jest pčelare stacionarno? Kod tih pčelara se zna kada dolazi paša u koju oni najvise polažu nadu i ako ona omane ili prođe u kiši ili nekoj drugoj nepogodi, osuđeni su na prehranjivanje svojih pčela do kraja pčelarske sezone.

Da se to ne bi desilo, svaki pčelar bi trebao da razmisli o obogaćivanju pašnih uslova u okolini svog pčelinjaka. Svaki pčelar bi trebao da bude i svojevrsni ekolog i osoba koja vodi računa o okolini i prirodi jer naš pčelarski posao je usko povezan sa prirodom. Ovom prilikom ću pokušati obraditi temu obogaćivanja pčelinje paše. Da bi se pristupilo obogaćivanju pašnih uslova u okolini svog pčelinjaka treba prije svega provjeriti i ispitati šta sve ima u okolini pčelinjaka i na osnovu toga saditi biljke koje cvjetaju u doba kad u okolini vašeg pčelinjaka ima najmanje biljaka koje pčelama daju polen koji je neophodan za razvoj legla i koje su nektarice, to jest koje daju nektar.

Krenut ćemo od početka godine i obratiti pažnju na to koliko ima paše u pojedinim mjesecima. Pčelinjaci u čijoj blizini ima dosta vrijesa su u velikoj prednosti jer imaju jako ranu pašu koja je toliko obilna da se može dobiti o određeni višak meda jako rano i da se može vrcati čak i rano u proljeće prije bagrema.

U martu, aprilu i maju je razvoj društava najveći jer u prirodi ima najviše medonosnog bilja. U to vrijeme cvjeta drijenjak, voće, maslačak, bagrem i drugo bilje. Poslije bagrema počinje da cvjeta kupina, lipa i livadsko bilje. Zatim dolazi onaj najtopliji dio godine i već tada počinje oskudnija paša. Da se to ne bi desilo potrebno je da se u blizini vašeg pčelinjaka posadi što više mednosnog bilja drveća i žbunja.

Krenut ćemo od aprila. U aprilu možete obogatiti pašu sadeći Palovniju koja ima višestruku korist što za okolinu jer je veliki prečistač zraka, a tako i za pčele - jer je izuzetno medonosna. Njen med spada u red kvalitetnijih medova, ima lijep miris po samoj biljci i svjetlu boju. Ona cvjeta nesto prije bagrema a razmnožava se sjemenom i reznicama.

Ako imate prazninu između bagrema i lipe i kupine onda je dobro da u blizinu svog pčelinjaka donesete amorfu koja je medonosna i daje pčelama dosta kvalitetnog polena. Cvjeta neposredno poslije bagrema i razmnožava se sjemenom. U junu, julu i avgustu nastaje jedna praznina i pčele se jednostavno bore za opstanak do te mjere da pčelari poslije lipe odmah moraju početi sa prehranjivanjem svojih pčelinjih zajednica. Da bi obogatili pašne uvjete u ovim mjesecima trebali bi da u blizini svojih pčelinjaka sadite sljedeće biljke i to ovim redoslijedom: Katalpa ili Catalpa bignonioides koja cvjeta od polovice juna do prve polovice jula i daje pčelama nektar i polen. Pčele je dobro posjećuju a razmnožava se sjemenom. Poslije katalpe dolazi juli mjesec u kojem je paša još oskudnija i treba pristupiti ozbiljno tom problemu i pomoći svoje pčele, a da to ne bude šećerom. Tada u blizini svog pčelinjka trebate posaditi nekoliko stabala koelreuterije koja cvjeta u julu i daje pčelama obilnu pašu i dovoljne količine polena tako da vaša pčelinja društva neće oslabiti i matice neće smanjivati leglo a i pojavit će se određene količine zaliha meda. Ova biljka se razmnožava sjemenom ali sjeme je jako tvrdo i dosta sporo niče pa onaj ko ga posije može da sačeka i jednu cijelu godinu dok sjeme proklija i niknu prve biljke. Poslije nicanja jako brzo raste, a poslije četiri ili pet godina daje prve cvjetove. Ona cvjeta gotovo cijeli juli pa i prvi dio augusta.

Da tu ne završi vaša pčelarska sezona - trebate se potruditi i nastaviti sa sadnjom bilja a za daljnju pašu. Preporučuje se sijanje i sadnja drveta po imenu evodija. Evodija je jako zanimljiva iz više razloga. Prvi je što cvjeta u mjesecu kad matica polaže jaja iz kojih će se izleći zimske pčele, to jest pčele na kojima će društva da provedu zimu i nije svejedno koliko legla imate u avgustu. Druga je ta što se od evodije može dobiti ozbiljna količina mednog viška jako kvalitetnog meda koji je idealan za zimovanje pčelinjih zajednica i koji može neutralisati medljiku koja je vrlo česta u to doba godine a koja je, kako svi znamo, izuzetno teška za zimovanje pčelinjih zajednica. Evodija ima i dosta kvalitetnog polena koji će pčele deponovati i ostaviti za zimu a koji će biti jak pokretač proljetnog razvoja društava. Evodija ima izuzetno jak korijen i odlična je za vezivanje tla koje je sklono erozijama i klizištima. Evodija se razmnožava sjemenom, a mlade biljke je dobro zaštititi prvu godinu od mraza ali nije neophodno, jer i ako biljka smrzne ponovo će potjerati iz korijena.

Odmah poslije evodije cvjeta japanska sofora i to je jedna od najmedonosnijih biljaka. Njeni cvjetovi toliko mede da i kad spadnu na zemlju pčele ih i dalje posjećuju. Ona cvjeta cijeli avgust, a ako je godina bila kišovita njeno cvjetanje se zna produžiti cijeli avgust i jedan dio septembra. Ova medonosna biljka se uspiješno razmnožava iz sjemena i iz reznica uz pomoć fito-hormona uz nešto manje uspjeha.

Postoji još jedna biljka koja cvjeta u avgustu i može se desiti da potraje do kraja septembra - japanski troskot. Ovo je višegodišnja zeljasta biljka koja se razmnožava iz sjemena i dijeljenjem korijena. Nije pretjerano medonosna ali s obzirom da cvjeta u vrijeme kada gotovo da i ne postoji niti jedna medonosna biljka dobro ju je imati u blizini. Dobra je i zbog toga što se sama jako brzo razmnožava i ako donesete jedan busijen te biljke ona će ubrzo da se sama proširi i vaše pčele će imati tihu ispašu jedan duži period.

Sada ćemo o svakoj od ovih biljaka reći i nešto više i detaljnije je opisati.



PAULOVNIJA:

Osnovna karakteristika paulovnije (Paulownia) jeste brzina njenog rasta. Naime, za šest do sedam godina ovo drvo izraste u visinu i do 20 metara. Odlikuje se širokom i razgranatom krošnjom, kao i dubokim korjenom. Paulovnija uspijeva na rastresitom i plodnom zemljištu, koje ne zadržava vodu tokom zime. U početku, nakon sadnje, potrebno ju je redovno zalivati, dok je nakon stabilizacije posađene paulovnije potrebna minimalna briga o njoj. Ovo drvo dobro podnosi orezivanje, te čak i u slučaju orezivanja do panja ponovo će potjerati grane.

Upotreba paulovnije je dosta široka. Koristi se kao ogrijev, erozivna zaštita, industrijsko drvo, medonosna biljka, ekološko drvo, dekorativno, u stočnoj ishrani, farmaceutskoj industriji…

Primjena paulovnije kao ogrijevnog drveta proizilazi iz njene visokokalorične vrijednosti. Naime, drvo je izvrsno za ogrjev zbog toga što ima kalorijsku vrijednost od 4500 kilokalorija što je jednako kao i kalorijska vrijednost dobrog ugljena, a daje tek 0,57 kilograma po toni pepela. Zbog ovih karakteristika koristi se za proizvodnju briketa i izradu peleta. Ako se sadi za ogrijev na hektru može da se sadi u gustini 2x2 ili 2x1,5 metra i na svake 5 godine dobija se više od metra drveta za ogrijev po jednoj biljci.  Dakle, par hiljada biljki po hektru - a od svake se dobije metar drva – računica je jednostavna: u principi kako god se posadi ona se isplati.

Industrijska upotreba paulovnije temelji se na specifičnoj strukturi drveta. Prvenstveno, drvni materijal paulovnije odlikuje se izuzetnom lakoćom, a što je od velikog značaja u proizvodnji dijelova za plovne objekte, avio-industriji, ali i pri opremanja kuće namještajem. Često je korištenje paulovnije u proizvodnji parketa, ali se u tom slučaju, kao i pri proizvodnji određenih dijelova namještaja, drvo furnira sa nekim tvrđim drvetom, npr. orahom. Zbog otpornosti na vlagu, drvo paulovnije koristi se za proizvodnju namještaja i drugoga, što će 'radni vijek' provesti u vlažnim prostorijama, kao saunama, terenima za vodene sportive i rekreaciju itd. Takođe, zbog bog otpornosti na vlagu, namještaj proizveden od paulovnije otporan je na deformacije. Zbog svog nisko pristunog sadržaja smola, drveni materijal od paulovnije ima nizak stepen opasnosti od požara, jer ga je teško potaknuti da plane. Pored navedenih, bitna osobina drveta paulovnije u proizvodnji namještaja jeste otpornost na napade drvojeda. Zbog svoje mekoće, drvo od paulovnije moguće je ukrasiti i najsloženijim rezbarijama.

Još jedna karakteristika paulovnije jeste njena dekorativna upotreba. Naime, zbog prelijepih cvjetova koji ukrašavaju široke krošnje ovog drveta često se koristi za uređenje parkova. Obilno cvjetanje i veličina listova pomaže i kod uspješnog pošumljavanja i oporavka opožarenih šuma, a zbog razgranatog korjena drveta koristi se i protiv erozije zemljišta. KJOTO program zaštite čovjekove okoline svrstava paulovniju na prvo mjesto među biljkama, kao rudnik kiseonika i čistač vazduha. 

Izuzetno bitna i vrijedna upotreba paulovnije proizlazi iz njenih medonosnih svojstava. Njen značaj kao medonosne vrste, pored kvalitete meda, leži i u činjenici da pčela ne treba posjetiti mnogo cvjetova kako bi se 'napunila', obzirom da su cvjetovi izrazito bogati nektarom. Sa jednog hektara pčele mogu sakupiti između 900 i 1000 kilograma nektara koji je po kvaliteti u rangu bagremovog i kaduljinog meda. Svijetle je boje i prilično lagan, sa jakim mirisom. Takođe služi i kao ljekovito sredstvo. Poznata su njegova svojstva koja utiču i pomažu kod liječenja bronhitisa i drugih bolesti sistema za disajne, poboljšava funkcije žuči, jetre i sistema za varenje u cjelini. U Kini je gotovo sav med koji se može kupiti dobiven je iz paulovnije. Nasadi paulovnije se u toj državi neprestano šire, a trenutno se protežu na preko 22000 km² .



AMORFA (BAGREMAC)

Amorfa, kineski bagrem, divlji bagrem ili bagremac (Amorpha fruticosa L.) je grm sa mnogo šiblja sive kore, koji raste  do dva metra visoko. List je neparno perast. Ljubičasti cvjetići nalaze se u klasastim cvatima na vrhu grančica. Raste najčešće pored rijeka, kanala, ribnjaka, jezera, ali i pored željezničkih pruga i drumskih saobraćajnica. Cvjeta krajem maja i u junu. Cvjetanje traje 20 do 25 dana, i to odmah poslije bagrema,  u vrijeme kad uglavnom nema druge značajnije paše. Ubraja se u dobre medonoše, čije cvjetove pčele posjećuju tokom cijelog dana. Dnevni prinos nektara može da bude sedam, a ukupan prinos po košnici i do 30 kilograma. S jednog hektara pčele mogu da sakupe oko 300 kilograma meda. Najbolje prinose daje kada je vrijeme toplo, mirno i s dosta vlage u vazduhu. Vegetacija i medenje usporava se ili prekida ako nastupe velike vrućine s vjetrom ili kišno razdoblje.

Odabirajući lokaciju za smještaj pčelinjaka, preporučljivo je imati u vidu da će medenje bagremca na otvorenom, ukoliko su vrućine, proći za desetak dana. Plitki mali cvjetovi će brzo završiti s cvjetanjem. Iskusniji pčelari praktikuju da svoje “stado” smjeste tako da se ova paša nastavi na biljkama koje dolaze uz rubove šume i na zasjenjenim kanalima. Na takvim lokacijama je paša nekoliko dana kasnija, ali je trajnija jer je cvat zaštićen od jakog sunca i suvog vjetra. Iskusni pčelari ističu da bagremac gotovo uvijek medi ali je vrlo važno doći s pčelama na početak cvjetanja i ostati do kraja paše. Neki pčelari kasne na bagremac jer žele iskoristiti preostali bagrem ili odlaze ranije zbog kestena i zbog toga ne ostvaruju puni prinos meda.

U tehnologiji pčelarenja na paši bagremca javljaju se slični problemi kao na paši pitomog kestena. Prije nego bagremac počne mediti, pčele unose velike količine polena koji blokira plodište. To se događa i kod kraćih prekida medenja. Ta okolnost može promijeniti radno raspoloženje u košnici pa su potrebne dodatne radnje i pripreme za bagremac. Veći zahtjevi postavljaju se kod AŽ košnica nego kod nastavljača. Ukoliko se pčelar poslije bagremca planira seliti na kestenovu pašu, tada treba da ima dovoljno rezervnih okvira.

Nektar bagremca sadrži 53 odsto šećera. Med je proziran,  tamnocrvenkast i veoma ukusan. Spada u red kvalitetnih medova. Veoma je dobar za prezimljavanje pčela. Ovo medonosno drvo daje i veliki unos polena (Izvor: Savez udruženja pčelara RS)



KATALPA:

Katalpa je vrlo dekorativno listopadno drvo koje pripada familiji Bignoniaceae. Dostiže visinu do 20 metara, krivudavog debla, krhkih grana i široko-okruglaste krošnje. Listovi su egzotični, veliki od 10 do 20 cm, srcolikog oblika, zelene do zeleno-žute boje, koja u jesen prelazi u zlatnožutu. Listovi djeluju odbojno na insekte, posebno komarce. Stvaraju prijatnu hladovinu pa se često baš ispod katalpe u parkovima postavljaju klupe. Jednako tako katalpa svojim velikim listovima štiti ptice od vjetra i kiše pa im je omiljeno stanište. Inače su neprijatnog mirisa kada se protrljaju.

Katalpa cvjeta u junu i julu. Cvjetovi su krupni, bijeli, zvonasti, unutar imaju dvije žute pruge i brojne crvenkaste pjege, skupljeni u cvasti oblika metlice. Cvjeta nakon šest do osam godina od sadnje. Plodovi su dugački, oblika su mahune, a izgleda poput tankih cigareta, sazrijevaju u jesen i ostaju na stablu cijele zime. Rijetko preživi starost od 100 godina. Brzorastuća je vrsta.

Katalpa voli sunčana mjesta i hranljivo zemljšte, a prilično je otporna kako na oboljenja tako i na razne štetočine. Sadi se pojedinačno i u grupama. Dobro podnosi gradske uslove i industrijska zagađenja pa je često viđamo i u gradskim drvoredima. Dosta se sadi i kao industrijsko drvo zbog brzog rasta. Nije velike čvrstoće, pa se lako obradivo drvo često upotrebljava u izradi manjih komada nameštaja.

Izvrsna je biljka i za manje vrtove, budući da odlično podnosi orezivanje, pa joj se rast može kontrolirati desetak godina. Može se saditi uz kuće, balkone i terase gdje će 'tjerati' komarce, a nema straha da će slabim korijenom oštetiti temelje kuće.

Takođe, treba znati da je korijen katalpe vrlo otrovan za razliku od listova koji su ljekoviti i koriste se u liječenju astme. Međutim, listovi imaju i blago narkotično svojstvo kao i njene mahune (cigarete). (Izvor: Zelena Srbija)



EVODIJA:

Evodija je listopadno stablo (ili grm ako se tako obrezuje) porijeklom iz Južne Koreje i Kine. Može narasti i do 20m visine, ali najčešće naraste do 8,5m u visinu i oko 8,5m u širinu. Kora ovog listopadnog drveta je glatka i siva, a listovi su tamno-zeleni i sjajni. Cvjetanje počinje tek nakon četvrte godine rasta, u srpnju i kolovozu. Cvate sitnim bijelim dvospolnim cvjetovima skupljenim u cvatove slične bazginim. Cvatovi su promjera oko 15cm. Odlična je ljetna medonosna biljka koja pčelama daje nektar i pelud u izobilju. Evodija medi tako snažno da pčele nektar skupljaju čak i iz onih cvjetova koji padnu na tlo. Plodovi su crveno-ljubičasti tobolci i sadrže crne sjemenke. Sjemenke su jako sitne (tisuću sjemenki teži samo šest grama). Plodovi često ostaju na drvetu kroz zimu i na taj način opskrbljuju ptice stanarice prijeko potrebnom hranom.

Evodija nije zahtjevna vrsta. Dobro se prilagođava na različite tipove tala. Najbolje uspijeva na pjeskovitoj ili glinastoj ilovači. Tolerantna je na različiti stupanj kiselosti tla pa tako raste na tlima s pH u rasponu od 5,5 do 6,5. Odgovara joj djelomična sjena ili potpuno sunčani položaj, a najbolje će napredovati na lokacijama gdje je izložena 6 i više sati dnevnom suncu. Ne zahtjeva puno vlage u tlu. Otporna je na uvjete koji vladaju u gradu, poput zagađenog zraka. Najniža temperatura koju evodija može podnijeti je –18ºC. No, ponekad preko zime pojedina mlada stabla promrznu. Najkritičnije su prve tri godine i zato ju u prvim godinama rasta treba zaštititi od mraza. Najjednostavnije je odmah nabaviti trogodišnju sadnicu. Ako i promrzne sadnica, ne treba ju odmah uništiti jer u proljeće će izbiti novi izdanak iz korijena ili nesmrznutog dijela stabla. Ovakva pojava joj usporava rast, ali stablo će rast nadoknaditi i s godinama ojačati.

Sadi se na razmak od 5m i na 1ha dolazi otprilike 400 sadnica. Sadnice stare 3 godine spremne su za sadnju na otvorene površine. Obrezivanje se obavlja samo na mladoj biljci zbog postizanja željenog oblika krošnje i poslije obrezivanje više nije potrebno. Uzgojiti se može i direktno iz sjemena koje se sije u jesen na 1cm dubine, a zemlja se sabija i prekriva slamom radi održavanja vlage. Sjemenke se radi boljeg klijanja podvrgavaju skarifikaciji (natope se u vodi i ostave da tako odstoje 12h), a ponekad i stratifikaciji.

Skarifikacija spada u svladavanje dormantnosti sjemena zbog nepropusnosti sjemene ljuske. Provodi se na nekoliko načina: tretiranjem sjemena sumpornom kiselinom, grebanjem ljuske sjemena nekim brusnim sredstvom, močenjem sjemena u vreloj ili mlakoj vodi, močenjem sjemena u alkoholu, ksilenu, eteru ili acetonu.

Stratifikacija je tehnika koja oponaša prirodni period prelaska zime u proljeće tj. odleđivanja. Hladno stratificiranje sjemena je najčešće korištena metoda, sjeme se određeno vrijeme izlaže obilnoj vlazi i kisiku i niskoj temperaturi (najčešće od 0º do 5ºC), 80-90% isklije, dok je kombinirano toplo i hladno stratificiranje sjemena – sjeme se jedan do više mjeseci drži u toplom i vlažnom stratifikatu, a nakon toga se premjesti u hladnu komoru gdje se također drži jedan do više mjeseci.

Dok je biljka mlada, brzo raste. Nije podložna nametnicima-furanokumarini u plodovima odbijaju nametnike i sisavce. Za svaki slučaj, mladu je biljku dobro zaštititi i od srna.

Mirisni cvjetovi evodije su bogati peludom i nektarom. Čak su i listovi evodije mirišljavi, te privlače pčele na ovo medonosno stablo. Cvate tijekom ljeta, a period cvjetanja traje i do mjesec dana u vrijeme kada je malo druge paše. Ova je vrsta izrazito atraktivna pčelama koje je masovno posjećuju tijekom čitavog dana, pa čak i kada se smrači. Također, kada cvijet opadne sa stabla, još uvijek se na njemu mogu naći pčele koje ga obilaze. Dnevni unosi su preko 3 kg nektara po košnici, a ukupni prinosi po jednoj pčelinjoj zajednici mogu biti i preko 30 kg meda. Sa samo jednog hektara zasađene evodije, prosječni je prinos meda oko 400-500kg (prema riječima našeg poznatog pčelara i proizvođača pčelinjeg otrova Ivana Curiša iz Konjščine). Najviše koristi od nje je u kasno ljeto, kada nema više puno paše za pčele koje tada spremaju zalihe za zimu.

Med dobiven od evodije intenzivne je arome, specifičnog voćnog okusa i za razliku od drugih vrsta meda, ne kristalizira. Svjetle je boje, skoro proziran ili bjelkast.

Med od evodije ima specifičan okus i intenzivan miris koji nije tipičan, niti tradicionalan za naše područje. Stoga će neki pčelari odustati od sadnje ove vrste. Postavlja se pitanje; što ako kao pčelar zasadite neku stranu biljnu vrstu, a proizvodite med s oznakom geografskog porijekla? Da li bi npr. med zagorskih pašnjaka smio u sebi sadržavati komponente iz evodije koja je uvezena vrsta? (Izvor: Agroklub)



KOELREUTERIJA:

Koelreuterija je listopadno drvo koje u svom prirodnom staništu naraste od 10-20 metara visine, u našim uslovima najviše do 10 metara. Ima debele grane i lijepu, široku, zaobljenu krošnju. Listovi su spiralno raspoređeni i naspramno perasti po rubovima urezani, dužine oko 35 cm. Tokom vegetacije lišće mijenja boju, od zeleno ružičaste kod olistavanja, ljeti zelene pa sve do narandžasto ili bakarno crvene u jesen.

Cvjeta od jula do avgusta, cvjetovi su metličasti, žuti, dugi oko 30 cm i smješteni na vrhovima jednogodišnjih grana. Medonosno je drvo pa ga zbog toga u vrijeme cvjetanja posećuju rojevi pčela i drugih insekata.

Plod je mehurasta čaura, brončano smeđe boje, veličine od 4-5 cm, dugo se zadržava na krošnji drveta (tokom zime) i izgleda poput malih lampiona. Koelreuterija se jako dobro pokazala kao ukrasna vrsta, dobro podnosi gradske uslove, nema dubok korijen, veoma je otporna na štetočine i bolesti.

Voli sunčani položaj ali nije izbirljiva po pitanju zemljišta. Mlado drvo treba orezati u rano proljeće (dok miruje), da ojača i formira krošnju. Kasnije je jednostavna za održavanje, samo se uklanjaju grane koje se ukrštaju ili su oštećene. (Izvor: Baštovanstvo)



JAPANSKA SOFORA:

Japanska sofora (koje je često sin. 'Pendula') je listopadno uglavnom omanje stablo. List sofore je sličan bagremovom (ili glicinije) dok postoji mnogo vrsta sofore, ali i kultivara. Svakako je najatraktivniji i najpoznatiji navedeni kultivar Sophora japonica 'Pendula' - koji se naziv koristi i za tipičnu vrstu. Sofora cvjeta, a neke vrste imaju prekrasne najčešće žute ili ljubičaste cvjetove.

Sofora ima podrijetlo iz sjeverne Amerike, a danas se uzgaja diljem svijeta kao hortikulturna vrsta. Tipična vrsta japanske sofore naraste i do 20-25 m visoko. Krošnja je okruglasta, izbojci su tamnozeleni, bez sjaja, goli i rebrasti, zadebljali lisni jastuci izbojku daju kvrgav izgled. Pupovi su vrlo sitni i zaobljeni, tupi, nalaze se skriveni iznad lisnog ožiljka, obično po nekoliko zajedno. Sofora je autohtona biljka u Sjevernoj Americi, ali i u Kini i Koreji. Tipičnu vrstu vole uzgajati pčelari budući da je vrlo medonosna biljka. Odlično podnosi orezivanje i dosta lagano se može održati oblik koji se želi. Sofora obilno cvjeta početkom rujna, a cvijet je bijelo-žute boje, ovalni i vrlo ugodnog mirisa. Tipična vrsta zahtjeva minimalna održavanja pa je se često može naći u alejama naših gradova.

Sofora se odlično razmnožava iz sjemena, a teže iz reznica. Nakon cvatnje sjeme zna ostati do kasno u zimu na stablu, a kada je jaka zima naredne godine često ne cvjeta.


(Selman Dedić/AGRO-EKO Magazin)

Pčelarstvo

Kontakt

Nemanja Milenković

tel: 060/3135-355
email: radogost.srb@gmail.com

Proizvodi

-Destilat domaće kajsije
-Destilat domaće šljive
-Zelena salata
-Mladi crni luk
-Mladi beli luk
-Paradajz
-Trešnja
-Kajsija
-Šljiva
-Med

Permakultura

Šupljikavost lišća voćaka – breskva, kajsija, trešnja …

Šupljikavost lišća voćaka – prouzokovač ove bolesti je gljiva Stigmina carpophila. Bolest ima širok areal rasprostranjenosti. Najveće štete patogen pričinjava koštičavim vrstama voćaka, naročito breskvi, kajsiji i trešnji. Štete nastaju usled propadanja lišća i smanjenja njegove fotosintetske aktivnosti, sušenja mladara i gubljenja tržišne vrednosti plodova.
Simptomi se javljaju na lišću, mladarima i plodovima. Na lišću se uočavaju sitne, okrugle, crvenkaste pege oivičene jednom zagasitom linijom i hlorotičnim oreolom. Lisno tkivo u okviru pega izumire, suši se i ispada usled čega lišće postaje šupljikavo po čemu je ova bolest i dobila ime ” šupljikavost” ili ”rešetavost” lišća. Broj pega na listu može biti veliki. Jako obolelo lišće se suši i opada, usled čega stablo ogoli još tokom leta. Pri oboljevanju lisnih drški takođe dolazi do opadanja lišća i ogoljavanja voćaka.
 Na mladarima nastaju pege slične onima na lišću i to najčešće u blizini pupoljaka; ispod pega tkivo nekrotira i javljaju se ulegnuća. Vremenom, pege se mogu proširiri što dovodi do sušenja.
Šupljikavost lišća voćaka – breskva, kajsija, trešnja …
 Simptomi na plodovima u velikoj meri zavise od vrste voćaka. Na mladim plodovima, naročito kod kajsije,primećuju se sitne sitne pege crvenkaste boje. Sa porastom ploda tkivo u okviru pega hipertrofira i nastaju sitne kraste mrkocrvene boje tkz” šugavost ploda”, što ne umanjuje kvalitet ploda ali utiče na njegovu tržišnu vrednost. Na plodovima kod višnje i trešnje, ispod pega se formira plutni sloj usled čega patogen prodire do samih koštica, oštećuje mezokarp koga napadaju druge saprofitne gljive, zreli plodovi brzo trule i gube svoju upotrebnu vrednost. Značajna mera suzbijanja je uklanjanje suvih mladara i grana, kao i onih sa rak-ranama u toku rezidbe.
Dobri rezultati u suzbijanu S.carpophila se postižu sa plavim prskanjem u jesen (po opadanju lišća) preparatima na bazi bakra. Tokom vegetacije sa 1-2 tretmana, odmah nakon precvetavanja i 2-3 nedelje posle predhodnog, posiže se uspešna zaštita od ovog patogena sa nekim od sledećih fungicida na bazi bakra, cineba, cirama, kaptana, folpeta, propineba, tiram-a i dr.


Vesna Janković, dipl. ing.
PSSS Valjevo

Izvor:Agroinfo

Voćarstvo

Povrtarstvo

Grejanje na kompost

Umesto da gorite drva i ugalj toplo preporučujemo da od ove godine počnete da skupljate travu, lišće i ostali otpadni materijal iz prirode i da ga koristite za grejanje vaših domova. Na ovaj način može se postići konstantna temperatura vode od oko 70 °C u toku 12-18 meseci, što je dovoljno za grejanje jednog prosečnog porodičnog doma i snabdevanje toplom vodom, Dovoljno je da napravite ovakav kavez na čije dno ćete da položite plastična creva do grejnih tela (radijatora) u kući i slavine u kupatilu (za kupanje) i kuhinji (za pranje sudova). Jedini pokrerni deo je pumpa koja će da vrti vodu kroz zatvoreni sistem povezan na dovod vode za dopunjavanje sistema.
I što je najbolje u svemu, posle 12 do 18 meseci dobijate brdo potpuno prirodnog komposta za proizvodnju organske hrane u vašoj bašti!



Pikiranje rasada skraćuje vreme plodonošenja

Pikiranje rasada ima praktičan značaj,jer omopgućuje da se odgaje i rasade odraslije biljke koje će znatno ranije stići na rod. Sa biološkog stanovišta pikiranje nije neophodno ukoliko se biljkama, prilikom setve, obezbedi vegetecioni prostor kakav dobijaju prilikom pikiranja. Medjutim, pikiranjem se ostvaruje znatna ekonomija rada, materijala i sredstva pa zbog toga ovaj postupak ima široku primenu.Treba napomenuti da pikiranje ima ekonomske i agrotehničko opravdanje samo u ranoj proizvodnji povrća.
Pikiranje je, po pravilu, utoliko uspešnije ukoliko su biljčice mladje. U praksi se ova operacija najčešće izvodi kad se na sejancima pojave prva dva stalna listića, ili nešto kasnije. Pod normalnim uslovima rasad paradajza i paprike dostigne takav porast 20 dana posle setve.
 Pikiranje rasada skraćuje vreme plodonošenja
Za pikiranje  treba blagovremeno pripremiti nove leje. Za tu svrhu pogodnije su nadzemne ili plitko ukopane leje. Pre pikiranja markerom se obeleže mesta gde će biti usadjena svaka biljčica. Sadnja se obavlja malom sadiljkom ili pod prst na 2-3 cm veću dubinu od one na kojoj su biljke dotle rasle. Vadjenje sejanaca iz semeništa, kao i samo pikiranje, vrši se pažljivo, izbegavajući svaku povredu biljčica.
  Pikirane biljke se zaliju s malo vode, a ako je zemlja dovoljno vlažna i vreme oblačno, zalivanje nije nužno. Narednih nekoliko dana u podnevnim časovima biljke treba zaštititi od jakog osunčavanja.Isto,tako sve dok se pikirane biljčice ne prime, provetravanje leja treba smanjiti, a zatim sve više pojačavati.
 Pikirane biljke ostaju u leji 30-50 dana; njima treba da se pruži brižljiva nega. Naročito je važno da se izbegne prekomerna vlaga i suvišna toplota u leji.
Rasad u saksijama. – Najbolji rasad  dobija se pikiranjem u glinene, plastične ili papirne saksije ili upresovane kocke. Proizvodnja rasada u saksijama je dosta skupa i isplati se jedino pri gajenju najranijih useva. Rasad krastavca, tikvica, dinja i lubenica može se proizvesti samo u saksijama, jer ove biljke ne trpe oštećenje korenovog sistema prilikom rasadjivanja.


 Savetodavac
Novica Milenković, dipl. ing. polj.